Yusra Derwêş, ateşin ve güneş diyarının kızı, zor zamanların ve anların öncüsüdür. Ana dilinin eğitim ve öğrenim alanını inşa etmenin temel direklerinden biridir ve Hevrin, Zeyneb, Jiyan ve Sosin’in yol arkadaşıdır.
Kürt kadını Yusra Derwêş, Eylül 1971’de Amûdê ilçesinde dünyaya gözlerini açtı. Rojava’nın bilinen Mele Newaf ailesinden olan Yusra, 5 kız ve 6 erkek kardeşten oluşan bir ailede büyümüş ve ailenin 7. üyesidir. Yusra Derwêş ilkokul, ortaokul ve lise kademelerinde eğitimin hep ön saflarında yer aldı.
Yusra Derwêş geri kalmışlıkla mücadele ederek bilimi arayan kadınların öncüsü oldu. Yusra, çocukluğundan beri Şam hükümetinin ırkçı politikalarına boyun eğmemiş, iktidardaki rejimin eğitim sistemindeki zulme ve ırkçılığa karşı durmuştur.
Şehit Yusra’nın ablası Kewser Derwêş, lisede okurken Şehit Yusra’nın bazı yaklaşımlarını hatırlatarak, “Okulda başarılı olan olmasına rağmen 11’inci sınıfta bir öğretmen Yusra’nın notunu düşürdü. Ama Yusra bu zulmü kabul etmedi ve ırkçılık politikalarına karşı çıktı. Yusra tüm öğretmenlerin gözü önünde rekor kırdı” dedi.
AGIRÎ GRUBUNA KATILDI
Şam hükümetinin diktatör politikaları Yusra’yı ana dilini öğrenmekten mahrum etti ama onu Kürt değerlerinden, yurtseverliğinden ve Kürdistan Özgürlük Hareketi fikrinden uzaklaştıramadı. Ardından 1986 yılında kurulan Agirî Grubu’na katılarak Newroz kutlamalarına katıldı.
Yusra Derwêş, ortaöğrenimini Amûdê’de tamamladıktan sonra Halep Üniversitesi’nde Fransız edebiyatı bölümünü okudu.
HAYAT SÜREÇLERİ
Üniversite sürecinde iki yıl eğitimden uzaklaştırılan Yusra, daha sonra “cebhewi” çalışmalarına ve Kürt davası mücadelesine katıldı. Rojavayê Kurdistan’ın birçok şehrinde Kürt davası için mücadele etti ve 90’lı yıllarda Önder Abdullah Öcalan ile görüştü. Daha sonra tekrar Halep’e giderek 2001 yılında Fransız edebiyatı bölümünde eğitimini tamamladı.
Yusra, kendi mahallesinin ve Hesekê kantonunun Dirbêsiyê ilçesinin çocuklarına dil öğretti, ancak ailesi Şam hükümeti tarafından tanınmadığı için Şam hükümetinin resmi okullarında dil öğretemedi.
Güler yüzüyle gönüllerde yer edinen Yusra’yı annesi ve arkadaşı olarak gören yüzlerce öğrenci, onun yanında eğitim gördü.
DEVRİMİN BAŞLANGICI
Baas rejimi tarafından bunca zulüm, baskı, dil ve kültür asimilasyonunun ardından 19 Temmuz 2012’de Rojava’da demokratik devrimin kıvılcımı çaktı. Devrim, Yusra’nın halkının hak ve değerlerinin mücadelesinde ve korunmasında yer alması için bir fırsattı.
Yusra, Baas rejimi ile eğitimini bıraktı ve tam bir devrimci oldu. Kürt Dili Enstitüsü’ndeki eğitimini tamamladıktan sonra çocuklara Kürtçe öğretmeye başladı. Mücadelesi Amûdê’nin eğitim alanıyla sınırlı olmayıp, toplumda genel bir değişiklik yapmak ve Özerk Demokratik bir sistem kurmak için komünlerde ve meclislerde de yer alma amacını taşıyordu. Ayrıca Amûdê Okullar Yönetimi’nin kurucularından biriydi. 2012-2013 yıllarında Amûdê Meclisi’nin Eş Başkanlığını yaptı. Aynı zamanda toplumun ideolojik yönden örgütlenmesinde öncü rol oynadı, ardından Amûdê eğitim kurumunun Eş Başkanı oldu.
Yusra’nın küçük kardeşi Meyada Derwêş, Yusra’yı güçlü bir kadın olarak tanımlayarak, “Ülkesini, dilini ve insanını çok sevdiği için asla yorulmadı. Şehadetinden bir buçuk ay önce bir takım sorunlar yaşadı. Sağlık sorunları yaşadı, ona neden sağlığını umursamadığını soranlara, şaka yollu cevap verir ve ‘vaktim yok’ derdi. Yusra bize güç verdi” şeklinde konuştu.
Meyada, Türk devletinin Serêkaniyê’ye yönelik işgal saldırıları sırasında Yusra’nın köyünden ve evinden ayrılmadığını, halkı güler yüzle karşıladığını ve yaptığı konuşmalarla onlara moral verdiğini söyledi.
Yusra Derwêş, kendisinden istenen görevleri tereddütsüz yerine getirdi. İş arkadaşlarını çok sever, onları ikinci ailesi olarak görür ve herkese yakın davranırdı. Zor şartlarda güler yüzü ve konuşmasıyla gönüllerde yer edindi.
Yusra 2009 yılında evlendi ancak çocukları olmadı. Şehit Yusra’nın ablası, Şehit Yusra’nın arkadaşlarına “Ben sizin iş ve mücadele arkadaşınızım, sevgide de annenizim” dediğini belirtti.
Şehit Yusra’nın arkadaşı olan Amûdê Okullar Yönetimi sözcüsü Henaa Xalid, “Devrimden önce ana dili öğrenme imkanı yoktu ama şimdi yüzlerce okulu yönetiyoruz ve dil öğrenmiş yeni nesiller yetiştiriyoruz. Anadilde önemli mesafe aldık. Mücadele ederek devam etmeli ve eğitim sistemimizi geliştirip daha üst seviyelere çıkarmalıyız” şeklinde konuştu.
Kuzey ve Doğu Suriye’de eğitimin gelişmesi için yıllarca verilen mücadelenin ardından Yusra Derwêş, 1 Kasım 2022’de Qamişlo Kanton Meclisi’nin Eş Başkanlığına seçildi. Meclisin özgür ve demokratik bir toplumu örgütlemenin ve inşa etmenin ana unsurlarından biri olduğu gerçeğinden hareketle Yusra, kantonun komün ve meclislerini güçlendirmek ve geliştirmek için de büyük çaba sarf etti.
YUSRA DERWÊŞ’İN MİRASI
Yusra Derwêş, Önder Abdullah Öcalan’a yönelik tecride karşı Amûdê’de düzenlenen protestoda, “Faşist Türk devleti Önderliğin ailesi ve avukatlarıyla görüşmesine neden izin vermiyor, çünkü Suriye’deki sorunun çözümü Önder Abdullah Öcalan’dadır. Uluslararası ve legal kuruluşlar nerede? Herkes biliyor ki Türkiye faşist bir devlettir, her tutsağın avukatını görme hakkı var. Türk devleti Önderliğin fikirlerinden ve felsefesinden korkuyor” dedi.
Bu konuşmadan bir gün sonra geçen 20 Haziran’da Qamişlo Kanton Meclisi Eş Başkanı Yusra Derwêş, meclis Eş Başkan yardımcısı Leyman Şiwêş ve meclis üyesi Fırat Tuma, Qamişlo-Tirbespiyê yolu üzerinde hava saldırısı sonucu şehit düştü. Meclis Eş Başkanı Gabi Şemun da yaralandı.
(rr)
ANHA
