25 Kasım dolayısıyla birçok kentte çeşitli eylem ve etkinliklerde bir araya gelen kadınlar, “jin, jiyan, azadî” şiarıyla özgürlük taleplerini haykırdı.
Kurdistan ve Türkiye’nin birçok kentinde kadınlar, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında alanlarda. Yürüyüş, açıklama ve panel gibi eylem ve etkinliklerde buluşan kadınların verdiği mesajın başında “özgürlük” geldi. Yapılan eylem ve etkinliklerin ana şiarı ise, “jin, jiyan, azadî” oldu.
RIHA
Riha Barosu Kadın Hakları Merkezi, baro binasında açıklama yaptı. Riha İl Kadın Platformu üyesi kadınlar da açıklamaya katıldı. Kadın Hakları Merkezi Başkanı Zeliha Özay, Türkiye’de kadına dönük şiddetin giderek arttığını söyledi. Özay, “Kadına dönük şiddet ve ayrımcılığın her türlüsüne karşı mücadele vermeye devam edeceğiz” dedi.
Riha İl Kadın Platformu ise, HDP binasında Ahmet Bahçıvan İş Merkezi’ne kadar “jin, jiyan, azadî” sloganlarıyla yürüdü. HEDEP Milletvekili Dilan KuntAyan’ın da katıldığı yürüyüşte, “Savaşa, şiddete, yoksulluğa karşı barışı, hayatlarımızı ve haklarımızı savunuyoruz” pankartı taşındı. Kadınlar, üzerinde Kürtçe “Kadının özgürlüğü toplumun özgürlüğüdür” yazılı dövizler taşıdı. Yine farklı tarihlerde katledilen kadınların fotoğrafları taşındı.
Burada konuşan platform üyesi Ayşe Şehriban Demirel, kadın cinayetleri ve iktidarın politikalarına dikkat çekti. Demirel, “Kadınları, özgür bir dünya için mücadeleden alıkoymuyor. Tüm baskı ve şiddete rağmen, kadınlar ve LGBTİ+’lar; yaşamlarına, haklarına ve varoluşlarına sahip çıkmaya devam ediyor. Susmayan, korkmayan, itaat etmeyen kadınlar tüm toplumsal mücadele alanlarına örnek olacak şekilde meydanlardan geri çekilmiyor, evlerine dönmüyor” diye konuştu.
Açıklama sonrası geçtiğimiz yıl kardeşi Yekta Hezer tarafından katledilen İnşaat Mühendisleri Odası Riha İl Temsilciliği yöneticisi Bahar Hezer, kabri başında anıldı. Kadınlar, Riha Asri Mezarlığı’nda bulunan Hezer’in mezarı başına karanfil bıraktı. HEDEP Riha Milletvekili Dilan Kunt Ayan, “Bugün 25 Kasım’da katledilen bir kadının mezarı başındayız. Bizler bir kadının daha ölmesine izin vermeyeceğiz. Örgütlü mücadelemizle bu saldırılara karşı cevap olacağız” dedi.
Daha sonra baronun Tahir Elçi Konferans salonunda düzenlediği “6284 Sayılı Kanun Uygulamaları ve İstanbul Sözleşmesi” başlıklı seminere katılım gösterildi.
MARDÎN
Mêrdîn’de kadınlar Karayolları Parkı’nda biraraya geldi. Çok sayıda kadının yanı sıra HEDEP milletvekili Beritan Güneş Altın da eyleme katıldı. Kadınlar, “Özsavunma haktır”, “Şiddete, tacize, tecavüze karşı genç kadınlar direniyor”, “Kadın katliamları politiktir” yazılı dövizler taşıdı. Yine katledilen ve direnen kadınların fotoğraflarının yer aldığı dövizler taşındı. Eylem boyunca “Jin, jiyan, azadî” ve “Bijî berxwedana jinan” sloganları atıldı.
TJA’dan Ayşe Bozan, her 10 kadından 4’ünün erkek şiddeti ile karşı karşıya kaldığını, buna karşın devletin de erkekleri savunduğunu söyledi. Bozan, kadınların her zaman ayakta olacaklarını ve mücadelelerini sürdüreceklerini vurguladı. Bozan, “Biz kadınlar her zaman tacize, tecavüze ve şiddete karşı direneceğiz. Kadınlara dönük saldırıları ifşa edecek, karşısında direnmeye devam edeceğiz” dedi.
HEDEP milletvekili Altın ise, kadınların mücadeleden vazgeçmeyeceklerini vurguladı.
Kadınlar, açıklamanın ardından yürüyüş gerçekleştirmek istedi. Polisler, kadınların yürüyüşüne engel olmak istedi. Kadınların ısrarı üzerine polisler kadınların önünden çekildi. Kadınlar, HDP İl Örgütü binasına kadar yürüyüş gerçekleştirdi.
İHD’DEN AÇIKLAMA
İHD Mêrdîn Şubesi Kadın Komisyonu, dernek binasında açıklama yaptı. Avukat Gülistan Duran, kadınların mücadelesinin yanında yer alacaklarını belirtti.
ADANA
İHD Adana Şubesi Kadın Hakları Komisyonu, dernek binasında açıklama yaptı. Çok sayıda kadın açıklamaya katıldı. Komisyon Sözcüsü Baran Öner, 2023 yılının ilk 10 ayında Türkiye genelinde 253 kadının katledildiğini, 188 kadının ölümü şüpheli olarak kayıtlara geçtiğini aktardı. Öner, Adana’da 16 kadının katledildiğini, şüpheli kadın ölümünün ise 5 olduğuna dikkat çekti. Öner, şunları söyledi: “Her alana uzanan cinsiyetçiliğin ve eril zihniyetin yarattığı şiddet kültürüyle karşı karşıyayız. Cinsiyete dayalı ayrımcılığı ortadan kaldırmalıdır. Kadına karşı şiddet uygulayan failler hakkında etkili ve caydırıcı cezalandırma yoluna gidilmeli ve cezasızlık politikalarından vazgeçilmelidir.”
COLEMÊRG
Colemêrg’te de kadınlar, 25 Kasım’a dair açıklama yaptı. Özgür Kadın Hareketi (TJA) aktivistleri, Colemêrg Barış Anneleri Meclisi üyeleri tarafından yapılan açıklamaya HEDEP Milletvekili Öznur Bartın da katıldı.
HEDEP İl Örgütü binası önünde yapılan açıklamada kadınlar, ellerinde Kürtçe ve Türkçe yazılı dövizleri taşıdı. Açıklama metnini okuyan HDP İl Eşbaşkanı Hümeyra Armut, erkek-devlet şiddetine karşı kadınların alanlarda, sokaklarda, meydanlarda mücadeleye devam ettiği ifade etti.
Armut, “Kadına yönelik şiddet ve tacizin, iktidarların politikalarıyla yaygınlaşıyor. İktidarın söylem politikaları, uygulama ve pratikleri ile kadın düşmanı olduğunu birçok defa ortaya koymuştur. Çocuklara karşı işlenen ırkçı, dinci ve cinsiyetçi suçlarda, cezasızlık politikasını esas alarak çıkarılan ‘af yasaları’, ‘haksız tahriki indirimleri’ ile kadın katilleri ödüllendirilmiştir, ödüllendirilmeye de devam edilmektedir. Hakkâri’de tecavüz edilip intihara sürüklenen 11 yaşındaki çocuğun katillerinin berat etmesi, bu korkunç toplum düşmanı ve cezasızlık politikasının sonucudur. Kadın ve toplum düşmanı yargının bu kararını tanımıyoruz” ifadelerini kullandı.
SEMSÛR
KESK Semsûr Kadın Meclisi 25 Kasım kapsamında Demokrasi Parkı’nda bir araya geldi. Kadınlar, “ILO’nun 190 Sayılı Sözleşmesi Onaylansın” çağrısında bulundu. Açıklamada konuşan SES Semsûr Kadın Sekreteri Rengin Hüsniye Kılınç, “ILO tarafından 2019 yılında oybirliği ile kabul edilen ve 2021’de yürürlüğe giren ILO’nun 190 Sayılı İş Yaşamında Şiddet ve Taciz Sözleşmesi (C190) ve sözleşmenin uygulanmasına ilişkin bir rehber niteliğindeki 206 sayılı Tavsiye Kararı (R206) çalışma yaşamında şiddet ve tacizi yasakladığı ve sözleşmeyi onaylayan ülkelere bu konuda yaptırım getirdiği için önemli” ifadelerini kullandı.
Açıklama slogan ve alkışlarla sona erdi.
AMED
Amed’te sağlık çalışanları, Bajarê Nû (Yenişehir) ilçesinde açıklama yaptı. “Hayatlarımızdan da haklarımızdan da vazgeçmiyoruz” pankartının taşındığı açıklamaya çok sayıda sağlık emekçisi katıldı. İzmir Tabip Odası üyesi Prof. Dr. Münevver Kaynak Türkmen, 25 Kasım’ı 8 yıl önce eşi tarafından şiddete uğrayan sekreterini korumaya çalışırken katledilen Dr. Aynur Dağdemir’e adadıklarını kaydetti.
Birçok kadın sağlıkçının görev başında katledildiğine dikkati çeken Türkmen, “Sağlığın ve yaşamın korunması için hizmet üretilen ve güvenli olması gereken sağlık kurumları, günümüzde eli silahlı erkek faillerin kolayca girip çıktığı, özellikle kadın sağlık çalışanlarına yönelik tacizden cinayete her tür şiddet eylemini gerçekleştirebildiği ortamlara dönüşmüştür” dedi.
/Mezopotamya Ajansı/
