İnsan hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği kendi kendini geliştirmez; bunların cesur savunuculara ve öncülere ihtiyacı vardır! Plan International, Mozambik’ten üç aktivisti tanıtıyor…
Mozambik’te aktivistler, kızların, kadınların, engelli insanların ve LGBTİ+ topluluğu gibi ötekileştirilmiş grupların hakları için mücadele ediyor. Zararlı geleneklere ve yerleşik rol modellerine karşı direniyorlar.
Plan International da, eşitsizliğe, dışlanmaya ve adaletsizliğe karşı mücadele eden aktivistleri destekleyen ve 75 ülkede faaliyet gösteren uluslararası çocuk hakları örgütü olarak bu aktivistlerin yanında yer alıyor.
Eunice: Artık kendi haklarımı ve başkalarının haklarını savunabiliyorum
Eunice daha 13 yaşındayken Plan International’ın başlattığı kız çocuklarının cinsiyet eşitliği kampanyası yürüttükleri “Değişim Şampiyonları” programına katıldı. O zamandan beri köyündeki kadın haklarının en önde gelen savunucularından biri haline geldi.
Eunice ve grubu 15 çocuk evliliğini önlemeyi başardı ve yaklaşık yüz hamile kızın okulda kalmasına destek oldu. Eunice gazeteci olmak ve ülkesindeki kızların durumu hakkında haber yapmak istiyor. Kız futbol takımının bir üyesi olarak toplumundaki önyargıları da yıkıyor; futbol geleneksel olarak erkek sporu olarak kabul ediliyor.
18 yaşındaki genç, gücünü aktivist olmaktan ve köyünde hayallerinin peşinden koşmaktan alıyor: “Hayallerinden vazgeçen birçok kız görüyorum. Bir gencin çok erken evlenerek umudunu kaybetmesi çok kötü.Çocuk yaşta evlilikler ve kızlara yönelik ayrımcılık sona erene kadar kız çocuklarının haklarından bahsetmeyi bırakmayacağım” diyor.
Avelino: Herkes kendi yolunu bulabilir
Avelino, ergenlik çağındayken, kendisini hareket özgürlüğünden mahrum bırakan ve ağrılı şişliklere neden olan bir hastalık olan fil hastalığına yakalanmış. 31 yaşındaki oyuncu, “Fiziksel engelim nedeniyle sık sık ayrımcılığa uğradım ” diyor. “Aslında bu sadece aktivizmimi artırdı. Ayrımcılığa uğrayan tüm gruplara kötü muamele edilmesini anlayabiliyorum.” diye de ekliyor.
Avelino, Kovid salgını sırasında Mozambik’in başkenti Maputo’dan kırsal bölgeye, Jangamo’ya taşınıyor. Orada Plan International ile çalışmaya başlıyor. Kuruluşun eğitimlerine katılıyor ve zararlı geleneklerin en iyi şekilde toplum liderleri, eğitimciler, yetkililer ve gençlerle yapılacak görüşmeler yoluyla değiştirilebileceğinin bilincine varıyor..
Birçok genç, özgüvenlerinin düşük olması nedeniyle sahip oldukları fırsatları göremiyor
Avelino kısa sürede Plan International’ın kendi topluluğundaki en önemli örneklerden biri haline geldi. Başkalarıyla bağlantı kurma ve görüşlerini haklı çıkarma yeteneğinden dolayı kendisine “Harika Adam” lakabı verildi. 31 yaşındaki oyuncu, “Birçok genç, özgüvenlerinin düşük olması nedeniyle sahip oldukları fırsatları göremiyor” diyor: “Kendimi örnek alarak onlara azim öğretmeye çalışıyorum. Herkes kendi yolunu bulabilir…”
Küçük bir kız babası olarak cinsiyet eşitliği konusunda tutkulu ve bu konuyu tartışmaktan asla yorulmuyor. “Doğum günüm 11 Ekim Dünya Kızlar Günü” diyor…
Custodio:Her insan olduğu gibi kabul edilmeyi hak eder
Custodio, okul arkadaşları gibi kızlardan hoşlanmak yerine, ergenlik çağında diğer erkeklerle daha çok ilgilendiğini fark eder. Bu başlangıçta kendisini yabancı, yalnız ve kaybolmuş gibi hissetmesine neden olur.
İnternette eşcinsellik hakkında bilgi buluyor ve Mozambik’teki cinsiyet ve cinsel azınlıkları destekleyen LAMBDA organizasyonuyla karşılaşıyor. Orada diğer eşcinsel insanlarla tanışıyor ve duygularının tamamen doğal olduğunu düşünüyor.
22 yaşındaki oyuncu, “Kendimi kabullenmek benim için hâlâ zordu ve aileme açılmaya cesaret edemiyordum” diye anımsıyor. “Kilisede eşcinselliğimin beni terk etmesi için dua ettim ama olmadı.”
Custodio nihayet ailesiyle konuştuğunda ilk tepki sessizlik oldu. Ancak iki ay sonra ebeveynler oğullarını terk etmemeye karar verdi. Custodio’nun en önemli destekçilerinden biri kız kardeşi Olinda oldu.
Bugün Custodio, LAMBDA’nın en cesur aktivistlerinden biridir. Örgüt, örneğin azınlık haklarını tartışmak üzere topluluk liderleri ve sağlık profesyonelleriyle aktivist toplantılar düzenleyerek Plan International ile birlikte çalışıyor.
22 yaşındaki oyuncu aynı zamanda insanların HIV testi yaptırmalarına ve gerekirse virüs tedavisi görmelerine de yardımcı oluyor. Çoğu zaman LGBTQIA’lılar ayrımcılık nedeniyle tıbbi bakımdan mahrum kalıyor.
Custodio kendinden emin bir şekilde “Kendimi iyi hissediyorum çünkü doğru şeyi yaptığımı biliyorum” diyor. “Paylaştığım bilgilerin eninde sonunda insanların düşünme şeklini değiştireceğinden eminim.”